تاریخ شیعه سرشار از افتخارات بسیار و تحولات چشمگیر است . تحولاتی که به دست عالمان متعهد و فرزانگان اندیشمند پدید آمده است .
در
این میان به سده چهارم هجری بر می خوریم که فتح الفتوح تاریخ شیعی است ؛
روزگاری که مردی بزرگ و اندیشمندی سترگ دائرة المعارفی جامع از معارف
اسلامی تدوین کرد و قریب 50 سال پرچمدار عرصه های علمی ، فکری و فرهنگی
مسلمین گردید و سرانجام بدانجا رسید که دوست و دشمن زبان به تمجید او
گشودند و قلم به تعریف او برگرفتند و او را مفید لقب دادند.
بینش افروزی
و دانش آفرینی وی بهمراه آگاهی از اوضاع دشمنان و اطلاع از جهان اطراف دست
به دست هم داد و او را سلسله جنبان نهضت فکری و رنسانس علمی در قرن چهارم
کرد و بدانجا رسید که صحیفه های سبز مهدوی عجل الله تعالی فرجه الشریف به
افتخار او صادر شد و حضرت ولی عصر علیه السلام وی را برادری گرامی و استوار
خواند.
تولد
وی فرزانه ای تلاشگر گردید به طوری که پیش از دوازده سالگی از برخی محدثان روایت اخذ کرده و از استاد خویش ، شیخ صدوق قبل از بیست سالگی حدیث شنیده است .
تحصیلات و استادان
ابن حمزه طبری ، ابن داود قمی ، صفوان و شیخ صدوق دیگر اساتید محمد بودند که شهد شیرین دانش را در کام جان او ریختند.
در میان استادان وی عالمانی از شهرهای مختلف مانند قم ، بلخ ، مراغه ، همدان و شهر زور دیده می شوند.
